Đại gia 'đệ nhất Mộc Lan': Chăm hoa hơn chăm... vợ

Khắp Tây Bắc, không ai có nhiều lan hơn gã, số lan quý hiếm gã có nhiều bằng cả miền Bắc cộng lại. Gã sẽ còn giàu nữa khi cả miền Bắc, chỉ có gã trồng được dâu tây.

Anh Tuấn chăm sóc chậu Hài hương lan.

Suýt là đạo diễn

Gã tên là Nguyễn Thanh Tuấn, sinh năm 1962 ở Bản Áng, xã Đông Sang, Mộc Châu, Sơn La. Gã cao lớn gần 1,9m, nặng trên 100 cân. Đứng trước gã, người khác thấy nhỏ bé và nghĩ gã hợp với những việc xốc vác nặng nhọc. Nhưng không ngờ, gã làm "nghề hứng hoa", chỉ vì gã suýt là đạo diễn.

Chuyện là hồi nhỏ gã được học hành tử tế nên thi đậu và học khóa 7 Trường Sân khấu Điện ảnh. Ước mơ của gã không chỉ làm một diễn viên nổi tiếng mà còn làm một nhà báo giỏi. Thế nên, khi ra trường, vừa tham gia làm phim, gã vừa đi viết báo. Lăn lộn bao nhiêu năm để học nghề, khi chuẩn bị làm đạo diễn, bỗng gã hoảng hồn chạy một mạch về cao nguyên Mộc Châu bảo mẹ: "Con bỏ Hà Nội nhé, ở đấy sợ lắm!" - mẹ gã bảo: "Tùy mày, muốn làm gì thì tùy, nhưng rồi mày sẽ chẳng làm được gì ra hồn đâu".

Thế là gã buồn, gã lên rừng chơi như thời niên thiếu. Gã thấy lan rừng mọc khắp, bám quanh những thân cây gỗ to sù sì cổ thụ. Gã gỡ về chơi lan, một lần rồi nhiều lần như thế, nhà gã tràn ngập toàn phong lan. Bạn bè lên chơi, mua gã không bán, chỉ cho không.

Rồi đùng một cái, gã thuê một mảnh đất to như sân vận động giữa thung lũng chỉ để treo lan. Gã bỏ nhà bỏ cửa ra thung lũng sống cùng lan rừng. Gã bảo: "Sống với lan như được ngồi thiền, thư thái thảnh thơi lắm, đã vào nghiệp chơi lan thì không bỏ không dứt được đâu".

Và quả thật, từ đó đến nay ở Mộc Châu, chưa ai thấy gã bước chân ra khỏi vườn lan một giây phút nào. Thế nên gã tự nhận mình là "tù nhân của lan".

Lan nhiều không đếm xuể

Thăm vườn lan của gã rộng trên 2ha bạt ngàn những lan, nào là lan đuôi chồn đuôi cáo, hoàng thảo, cẩm báo, kiều, tam bảo sắc... và nhiều loại không gọi thành tên treo lửng lơ giữa vườn, rạp dưới đất, lủng lẳng trên cây.

Tôi hỏi gã tổng cộng có bao nhiêu loài lan và bao nhiêu chậu lan trong vườn? Gã bảo: "Không biết, không đếm được, chỉ biết ngày nào cũng phải đem về vườn một loài lan quý".

Đã có một nhà kinh tế đến vườn lan của gã để thăm, anh ta hoạch định tổng số lan để quy ra tiền bằng trên 20 tỷ đồng. Một con số khổng lồ nhưng gã bảo: "Quan trọng gì số tiền mà quan trọng là thú vui và ý nghĩa khi chơi lan". Nhờ lan, gã mới có vợ và nhờ lan gã mới tạo được cơ đồ như ngày hôm nay.

Gã cho hay, trước đây để có được lan quý, gã phải lặn lội khắp các cánh rừng già không chỉ vùng Sơn La mà cả Tây Bắc, Đông Bắc. Thậm chí, men theo các cánh rừng, gã vượt suối băng vào tận miền Trung rồi ven rừng Trường Sơn tìm lan, gã tiến sát Đà Lạt và hốt hoảng bởi vẻ đẹp, quy mô của những vườn lan nơi này.

Thế là gã về lại Mộc Châu, nhờ bạn bè tìm lan quý ở nước ngoài như Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước phương Tây để gửi về cho gã. Khi có một loài lan đẹp, gã sẽ ngồi nghĩ ra một cái tên cho hợp, rồi nghiên cứu kỹ lưỡng cách trồng trọt, chăm sóc sao cho lan phát triển sinh sôi.

Gã thành thật, gã từng nhiều lần suýt chết vì lan. Vào rừng leo núi trèo cây rồi sẩy chân ngã, 3 lần gẫy tay, 2 lần gẫy chân và vô số lần xây xát nhưng vẫn không nản. Gã bảo: "Hình như mình càng đau nhiều thì hoa lan càng nở đẹp, càng rộ và lâu tàn".

Cũng chính vì đam mê và số lượng lan trong vườn khổng lồ nên dân chơi lan nói riêng và người Sơn La nói chung đều gọi gã là "đệ nhất Mộc lan", gã gật gù với danh hiệu ấy.

Vườn lan rộng trên 2ha là một tài sản lớn.

Chăm lan hơn chăm vợ

Nhờ phong lan, gã Tuấn to lớn như hộ pháp mới "lừa" được cô gái Nguyễn Hồng đẹp nhất cao nguyên về làm vợ. Nhưng vợ gã thất vọng nhiều vì gã mê lan hơn mê vợ.

Lịch của gã khá dày đặc, sáng dậy lúc 5 giờ để ra xem vườn lan. 12 giờ trưa mới rời những giỏ lan để về cơm nước, buổi chiều lại dành trọn cho lan. Cứ thế, ngày nào cũng vậy, thậm chí ban đêm, gã còn ngủ luôn ở vườn để "phục vụ" lan rừng.

Cách chăm sóc lan của gã lại càng cầu kỳ và không giống ai. Ngoài việc tưới nước, bón phân đến cắt tỉa, nhân giống đều phải thật tỉ mỉ. Nước "tắm" cho lan phải là nước suối sạch, nước rửa cho hoa lan phải là sương đêm. Khi cắt tỉa lan, gã bao giờ cũng dùng những vật dụng sạch như ngành y tế để thực hiện công đoạn. Gã bảo: "Làm thế cho lan đảm bảo, tránh nhiễm trùng".

Khi lan chẳng may bị bệnh, gã chạy đôn chạy đáo tìm thuốc chữa và "phục dịch" còn hơn mẹ đẻ. Vợ gã bảo: "Bao nhiêu người bảo anh ấy yêu lan ít thôi, anh ấy không chịu nên người ta bảo anh ấy hâm".

Còn gã bảo: "Tớ hâm nhưng hâm ra tiền, cậu biết không, mỗi giỏ lan của tớ trung bình có giá 6 - 7 triệu đồng, có giỏ lan cao cấp ghép gỗ lũa lên tới hơn 30 triệu đồng chứ đâu có ít".

Theo anh Tuấn, kẻ thù lớn nhất của hoa lan là bọ xít.

Kỳ tích dâu tây

Năm 2010, có hai kỹ sư người Nhật Bản đến Mộc Châu trồng thử nghiệm dâu tây, gã hào phóng cho họ mượn 1.000m2 đất. Vậy là gã may mắn khi hai người Nhật Bản này trồng thất bại và bỏ đi. Gã tiếp nhận vườn dâu tây không ra quả kia để nghiên cứu.

Gã đem về vườn một lượng lớn dâu tây và trồng theo cách của mình, tức là "nâng như nâng trứng", dùng kỹ thuật cao để chăm sóc, cắt tỉa và tưới tắm bằng nước suối lạnh. Theo gã, dâu tây chỉ sống ở xứ lạnh nên nước càng sạch, càng mát thì càng thôi thúc dâu tây phát triển.

Vậy là từ giữa năm 2011, dâu tây đã đem lại cho gã niềm vui khi đậu quả. Quả to, đỏ tươi và cực thơm, vườn dâu tây nhỏ bé bước đầu cho gã mỗi tháng 30 triệu đồng. Gã bảo: "Sẽ mở rộng vườn dâu tây để trồng bán xuất khẩu, vì giờ đây, cả miền Bắc chỉ có tớ trồng được loại dâu này".

Theo KH&ĐS

"Kinh doanh là một cuộc leo núi"

"Leo núi là một việc đầy hiểm nguy. Đa số bạn leo núi chuyên nghiệp cùng tôi đều đã giã từ thế giới. Tôi tự hỏi, vậy mà sao nhiều người vẫn tiếp tục leo núi?" - Bác sĩ Wade Brackenbury.

Cộng cả 7 năm ở Việt Nam, bác sĩ Wade - Giám đốc Phòng Khám Chuyên khoa Trị liệu Thần kinh cột sống Hoa Kỳ (ACC) đã có hơn 20 năm sống ở châu Á. Ông sinh ở vùng quê Idaho, tây bắc nước Mỹ. Wade để lại ấn tượng cho người đối diện bởi sự tự nhiên và chân thành của mình.

Bác sĩ Wade Brackenbury

Tay leo núi cự phách

Vùng quê Idaho của Wade khá đặc biệt, chỉ có 400 người sinh sống. Ông lớn lên không có sự hiện diện của ti vi. Người dân ở đây săn bắn và bắt cá để sống. Idaho có rất nhiều núi nên Wade biết leo núi từ hồi 9 - 10 tuổi. Đến năm 14 tuổi, ông đã là một “serious climber” (người leo núi thực sự), nghĩa là tham gia hiệp hội leo núi, được đào tạo về leo núi và có rất nhiều kinh nghiệm leo núi. 

Wade kể, ông đã leo hơn 200 ngọn núi ở rất nhiều nơi trên thế giới. Leo núi cao, nghĩa là phải đối diện với chính mình trong sự cô đơn bất tận của thiên nhiên hoang dã. Ấn tượng mạnh nhất của ông về leo núi là cảm giác phải sẵn sàng đối diện với cái chết, bất cứ lúc nào.

Có một lần, năm 15 tuổi, ông tưởng mình đã phải “ra đi”, khi leo lên tới đỉnh một ngọn núi ở quê nhà, bởi con đường ông dự kiến xuống núi lại không khả thi. Ông từng tưởng tượng đến chuyện xấu nhất - mình sẽ rớt xuống vách núi mà đến 10 năm sau ba mẹ cũng không biết mình đang ở đâu.

Sợ hãi tận cùng! Cuối cùng ông quyết định: phải bước tới. Và “when there is a will, there is a way”, ông đã tìm ra “lối đi ngay dưới chân mình”. Ông đã trở về chân núi theo đúng con đường từ đó ông lên tới đỉnh!

Từ đó trở đi, không một nỗi sợ hãi nào có thể đánh gục ông được nữa. 

Kinh doanh cũng giống như leo núi

Chia sẻ về sở thích của mình, bác sĩ Wade nói:

- Tôi leo núi từ nhỏ, có lẽ vì Idaho - nơi tôi sinh ra có rất nhiều núi. Từ khi trở thành nhà leo núi chuyên nghiệp, tôi cùng với bạn bè leo núi khắp thế giới: Mỹ, Canada, New Zealand, Nepal, một số nước ở châu Phi... Ngọn núi cao nhất mà tôi từng leo cao tới hơn 7.200 mét.

Leo núi là một việc đầy hiểm nguy. Đa số bạn leo núi chuyên nghiệp cùng tôi đều đã giã từ thế giới. Tôi tự hỏi, vậy mà sao nhiều người vẫn tiếp tục leo núi? Cảm giác khi leo núi rất khó tả, rất “inspiring” - tạo cảm hứng. Đó là khi bạn trở về với cuộc sống nguyên thủy của con người ở đỉnh núi. Mọi lo lắng về cuộc sống, sinh tồn đều ngừng lại.

Giúp người dân chỉnh lại tư thế sinh hoạt

Ở đỉnh núi, bạn hòa mình với thiên nhiên vô tận. Mọi sự quan tâm của bạn dồn vào nhiệt độ, mưa, nắng. Bạn chỉ cần nước để uống, thức ăn để sống, quần áo ấm áp che thân. Thế là đủ! Lúc đó bạn thấy mình vượt qua chính bản thân mình. Và cảm thấy những khó khăn đời thường trở nên không là gì cả...

* Ở Việt Nam, ông đã được thỏa chí với những ngọn núi nào?

- Tôi đã cùng với vợ và con gái lúc hai tuổi cùng leo lên đỉnh Phanxipăng, và nhiều ngọn núi khác ở Đà Lạt. Đối với tôi, những ngọn núi này ít nguy hiểm. Cách đây bảy năm, khi lập gia đình và có con gái, tôi đã tạm dừng việc thách thức bản thân mình bằng những ngọn núi quá hiểm nguy ở các nơi trên thế giới.

* Leo núi và kinh doanh phòng khám có gì giống nhau không?

- Thoạt nhìn thì thấy leo núi và kinh doanh chẳng có gì liên quan. Nhưng thật ra, chúng lại có quan hệ rất mật thiết. Làm kinh doanh giống leo núi, tức là đối mặt với rủi ro và sự bất định. Nhờ kinh nghiệm leo núi mà tôi không e ngại rủi ro trong kinh doanh.

Tôi may mắn có nhiều năm sống ở châu Á như Hàn Quốc, Thái Lan, Hồng Kông, Malaysia..., nên hiểu được văn hóa và nhu cầu của các bệnh nhân cột sống ở Việt Nam để đáp ứng. Chúng tôi có chuyên môn vững vàng nên được bệnh nhân tin cậy. Tôi từng có phòng khám chuyên khoa cột sống ở Malaysia (quê vợ tôi) và được bạn tôi mua lại.

Giúp bạn leo núi khắc phục sự cố

Chữa bệnh không dùng thuốc

* Tên phòng khám của ông là “American Chiropractic Clinic” (ACC). Vậy “chiropractic” nghĩa là gì, thưa bác sĩ?

- Thần kinh cột sống là ngành y khoa lớn hàng thứ ba trên thế giới. Trị liệu thần kinh cột sống là nghệ thuật chữa bệnh dựa vào ý tưởng cho rằng sức khỏe tốt dựa trên hệ thống thần kinh vận hành tốt.

Điều này đặc biệt đúng với cột sống và hệ thần kinh phát xuất từ cột sống đi đến các nơi khác trong cơ thể. Từ “Chiropractic” xuất phát từ tiếng Hy Lạp Chiropraktiko, có nghĩa là “chữa trị hiệu quả bằng tay”.

Phương pháp này nhấn mạnh đến ý tưởng là nhiều quá trình gây ra bệnh xuất phát từ khả năng của cơ thể không thể thích ứng được với môi trường xung quanh. Nó tìm cách giải quyết bệnh tật không phải dùng thuốc và hóa chất, mà bằng cách xác định và điều chỉnh khu vực cơ xương (musculoskeletal area) bị lệch khớp (subluxation) và vận hành không đúng. 

* Và vì thế mà nhiều bệnh nhân ngạc nhiên khi thấy ACC không dùng thuốc trong điều trị cột sống?

- Vâng, đó là phương châm điều trị của chúng tôi. Việc dùng thuốc thường làm giảm nhẹ cơn đau, nhưng nó chỉ là biện pháp tức thời thôi. Thông thường bệnh cột sống được tạo ra do ngồi sai tư thế, do khiêng vác hoặc nâng vật nặng không đúng tư thế, do luyện tập thể thao sai tư thế...

Chúng tôi dùng tay và máy móc vật lý trị liệu phục hồi chức năng xương cho chúng trở nên “đúng tư thế”. Và như thế loại bỏ được sự chèn ép lên dây thần kinh.

* Được biết, ACC có nhiều bác sĩ người nước ngoài. Ông đã thuyết phục họ sang Việt Nam làm việc như thế nào?

- Tất nhiên tôi sẽ thuyết phục họ bằng những lợi ích từ cuộc sống ở đây, như tôi từng trải nghiệm. Chúng tôi cũng chia sẻ cơ hội khám phá đất nước hữu tình, nền văn hóa đẹp đẽ và con người đáng yêu ở đây. Nếu là người có tính mạo hiểm một chút, thích ăn những món ăn mới lạ, thích những trải nghiệm mới, thì Việt Nam đúng là nơi dành cho họ. 

Cùng nhân viên hoạt động xã hội và sinh hoạt tập thể

* Bác sĩ có lời khuyên nào cho những người không hoặc chưa bị đau cột sống?

- Lời khuyên đầu tiên là không nên ngồi quá lâu. Và thứ hai là nên thường xuyên tập luyện thể dục để giúp lưng mạnh khoẻ. Mỗi 20 phút nên đứng dậy, nếu công việc của bạn thường xuyên phải ngồi. 

Bệnh nhân cũng nên chủ động tìm cách điều trị. Nhiều bệnh nhân làm tôi ngạc nhiên khi họ cứ âm thầm chịu đựng cơn đau trong vài năm. Họ cảm thấy nản chí và có khi “buông trôi” khi một số phương pháp điều trị mà họ thực hiện không giúp giảm đau trong lâu dài. 

* Xin cảm ơn bác sĩ về sự chia sẻ thú vị!

Wade Brackenbury đến với nghề bác sĩ từ việc bị chấn thương cột sống năm 16 tuổi khi chơi bóng đá. Sau ba năm chữa trị và bình phục, ông đã quyết định theo nghề y khoa thần kinh cột sống. Wade Brackenbury là tác giả của cuốn sách “Bơ Yak, Trà Đen” viết về Tây Tạng, do nhà sách Algonquin Books of Chapel Hill xuất bản năm 1997, đã bán được hơn 35.000 bản với 15 thứ tiếng. Wade Brackenbury trở thành nhà nhiếp ảnh nhờ yêu thích chụp ảnh trong những chuyến phiêu lưu mạo hiểm. Câu tục ngữ yêu thích của Wade Brackenbury là “Life is a great advanture” - “Đời người là một cuộc thám hiểm vĩ đại”. Theo ông, một cuộc sống cân bằng với nhiều trải nghiệm quan trọng hơn là một tài khoản ngân hàng đầy tiền.

 Theo Doanh nhân Sài Gòn