Người giúp việc nhà ngày càng được xem trọng trong các gia đình hiện đại.
Nghề giúp việc nhà đã xuất hiện từ lâu tại các đô thị lớn như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội... nhưng vẫn chưa được xem như một nghề. Trong khi đó, nhu cầu về người giúp việc nhà rất cao và dự báo tương lai nghề này sẽ phát triển mạnh.
Nhu cầu cao
Hiện không ít gia đình tại TP Hồ Chí Minh đang gặp khó khăn vì không tìm được người giúp việc nhà ưng ý. Một phần vì nhiều người giúp việc thiếu tính chuyên nghiệp nhưng đòi hỏi mức lương quá cao, một phần do các gia đình lo ngại sợ gặp phải người giúp việc không trung thực.
Chị Nguyễn Thanh Tâm (quận Thủ Đức) cho hay: “Tôi sắp sinh em bé nên đang cần tìm người chăm bé và giúp việc nhà. Yêu cầu của tôi về người giúp việc là phải thật thà, trung thực và có kinh nghiệm chăm em bé vì mình sẽ không thể yên tâm giao con cái, tài sản cho người không trung thực, thật thà. Khi ở với gia đình, người giúp việc sẽ được bao ăn, ở và hưởng lương từ 3 - 4 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, tôi tìm cả mấy tháng nay mà vẫn chưa tìm được người vừa ý”.
Ông Nguyễn Văn Sang, Phó Giám đốc Trung tâm hướng nghiệp, dạy nghề và giới thiệu việc làm Thanh niên, cho biết nhu cầu tìm lao động giúp việc nhà tại TP Hồ Chí Minh hiện khá cao. “Vừa qua, trung tâm có tổ chức “Ngày hội việc làm giúp việc nhà” cho hơn 200 gia chủ và người giúp việc nhà. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 10 trường hợp kết nối thành công giữa gia chủ và người giúp việc. Vì vậy, nhiều gia chủ tìm không được người phù hợp đã để lại địa chỉ với hi vọng những ngày sau sẽ có người.
Mặt khác, hầu hết gia chủ muốn tìm người ở tại nhà trong khi đó xu hướng làm việc theo ca, theo giờ được nhiều người giúp việc nhà ưa thích nên gia chủ cũng khó tuyển được người ưng ý”. Trong khi đó, theo ông Trần Anh Tuấn, Phó Giám đốc Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP Hồ Chí Minh, nghề giúp việc nhà trên địa bàn thành phố đang có xu hướng phát triển khá nhanh về số lượng và cả tính chuyên nghiệp, nhu cầu thường xuyên là 9.000 - 10.000 người/năm.
Hiện, mức lương trung bình của người giúp việc nhà thường xuyên (chủ bao ăn, ở) là 2 - 3 triệu đồng/tháng, giúp việc nhà theo giờ từ 25.000 - 30.000 đồng/giờ. Riêng khu vực giúp việc nhà cho gia đình người nước ngoài thì mức lương trung bình từ 4 - 5 triệu đồng/tháng và 50.000 - 60.000 đồng/giờ.
Cần được coi là nghề
Mặc dù có nhu cầu cao và phát triển nhanh, nhưng nhiều gia chủ và chính người giúp việc vẫn chưa xem lao động giúp việc là một nghề. Thậm chí, nhiều người còn suy nghĩ giúp việc là nghề thấp hèn và người giúp việc chỉ là “con ở” trong gia đình. Chính lối suy nghĩ đó đã khiến người giúp việc làm việc theo ngẫu hứng, không chú trọng đến tay nghề, không được huấn luyện bài bản về các kỹ năng cần thiết như: sử dụng thiết bị hiện đại, sơ cấp cứu, dinh dưỡng... Ngoài ra, nhiều người chủ luôn xem người giúp việc là “kẻ hầu người hạ” trong gia đình nên có thái độ không tôn trọng dẫn đến mâu thuẫn giữa gia chủ và người làm.
Theo ông Nguyễn Văn Sang, cần có sự thay đổi nhận thức về lao động giúp việc nhà. “Bởi thực ra, người giúp việc không phải chỉ làm công việc dọn dẹp nhà cửa mà họ giống như một quản gia, có thể thay thế người chủ gia đình xử lý mọi tình huống như: chăm lo nhà cửa, dinh dưỡng bữa ăn, sơ cứu y tế... Do đó, chúng ta phải nhìn đây là một nghề để có những hướng đào tạo và giới thiệu việc làm phù hợp”.
Tại TP Hồ Chí Minh hiện nay, nghề giúp việc nhà chủ yếu sử dụng lao động nữ đến từ các khu vực nông thôn ngoại tỉnh, chưa qua đào tạo nghề, chưa có kiến thức kỹ năng chuyên nghiệp. Nhiều lao động nữ có trình độ từ trung học phổ thông đến cao đẳng, đại học, có hiểu biết về ngoại ngữ cũng làm nghề giúp việc nhà cho gia đình người nước ngoài với mức thu nhập khá cao. Tuy nhiên, nhìn chung lực lượng làm nghề này khá đông nhưng tay nghề chưa cao.
Trong khi đó, tình trạng không kí hợp đồng lao động giữa chủ sử dụng lao động với người giúp việc nhà đang diễn ra khá phổ biến, càng khiến nghề này khó phát triển theo hướng chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, khi có mâu thuẫn xảy ra, pháp luật cũng rất khó can thiệp, vì vậy cả người lao động và chủ sử dụng lao động đều phải chịu thiệt thòi.
Ông Trần Anh Tuấn cho biết, nghề giúp việc nhà tại TP Hồ Chí Minh đang có xu hướng phát triển khá nhanh về số lượng và cả tính chuyên nghiệp. Hiện thành phố có hơn 10 trung tâm giới thiệu việc làm của nhà nước và công ty TNHH có chức năng đào tạo, cung ứng người giúp việc nhà.
Trường Trung cấp nghề Lê Thị Riêng có lớp sơ cấp nghề “Dịch vụ chăm sóc gia đình” với thời gian đào tạo từ 3 - 6 tháng; trường Trung cấp nghề du lịch Khôi Việt có các khóa học nhân viên giúp việc nhà, thời gian đào tạo từ 2 - 5 tuần; hay Trung tâm giới thiệu việc làm Phụ nữ có khóa đào tạo kỹ năng dịch vụ gia đình…
Để phát triển nghề này trong tương lai, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội cũng đang hoàn thiện Bộ luật Lao động sửa đổi về vấn đề "lao động giúp việc gia đình" với các quy định cụ thể, có tính chất pháp lý để quản lý loại hình công việc này. Theo đó, sẽ quy định cụ thể về hợp đồng lao động, thời gian làm việc, nghỉ ngơi, chính sách đào tạo và bảo hiểm xã hội… cho người lao động.
Theo Hoàng Tuyết
Báo Tin tức
